Beweging en licht zijn een eerste factor. Wordt het weer minder, dan komen we met z’n allen minder buiten. Dat is eigenlijk ironisch, want net in de donkere maanden hebben we activiteiten buiten het meeste nodig. Toch is wie in de zomer meerdere keren per week gaat lopen, daar in de winter minder toe geneigd. Zo ondermijnen we ons fysiek fundament.
Het is belangrijk om de winter te erkennen en realistische doelen te stellen. In de zomer wil je misschien vijftien kilometer lopen iedere woensdag. Dat hoeft niet het hele jaar door je ambitie te zijn. Kies een realistischer doel. Misschien loop je maar vijf kilometer, maar je bent toch maar even buiten geweest. Ben je niet de sportiefste? Hou dan vast aan je middagwandeling, ook als het buiten wat guurder is. Het is belangrijk om proactief te blijven en te kijken welke activiteiten nog wel haalbaar zijn wanneer Frank een frisse bries en nattigheid voorspelt. Zo behoudt je zelf de controle en hoef je de winter minder te ondergaan.
Realistische doelstellingen voor activiteiten in de winter hebben een dubbel effect. Niet alleen kom je meer buiten, je krijgt ook voldoening van een overwonnen uitdaging. Met de winter verandert de context, dus leg de lat gerust op een ander niveau. Buitenkomen op zich verdient al punten, want het geeft je meteen extra energie.
Hopen dat de Rode Duivels winnen
Een tweede belangrijk risico is dat we ons meer binnen terugtrekken en daardoor niet alleen minder bewegen maar ons ook meer isoleren. Mensen gaan meer cocoonen en er is gewoonweg minder te doen. Logisch: een muziekfestival in de modder bij drie graden en regen klinkt minder aanlokkelijk dan een zonnige editie in de lente of de zomer. Probeer toch verbonden te blijven met anderen, want dat heeft een mens nodig om emotioneel gezond te blijven. De plannen zijn misschien wat minder exotisch, maar een kaartavond kan ook gezellig zijn.
Misschien redden de Rode Duivels ons deze winter wel voor een stuk van het risico op sociaal isolement. Hopelijk winnen ze straks van Kroatië, zodat we nog enkele matchen samen kunnen kijken. De impact van dergelijke gedeelde evenementen valt nauwelijks te onderschatten.
Respect voor je ritme
Tot slot is het van cruciaal belang om je eigen ritme te respecteren. Een mens is door de zon gedreven en er zijn minder lichturen. De winter legt een niet te miskennen uitdaging, waardoor we efficiënt moeten omgaan met de energie die we ter beschikking hebben.
Zo kan een mens zich maar optimaal focussen in cycli van gemiddeld 90 tot 120 minuten. In de zomer heb je meer opportuniteit om jezelf op te laden wanneer je jezelf voorbij galoppeert, in de winter niet. Rek je het langer, dan betaal je op de lange termijn de prijs. Neem dus voldoende pauzes, net zo kan je heel de winter gefocust blijven zonder dat er in februari van je concentratievermogen niets meer overblijft.
Blijf dus bewegen, maar schaal je prestaties gerust terug. Kies voor realistische doelen die je energie geven wanneer je ze haalt. Blijf verbonden met anderen, en besef dat je cognitieve en mentale capaciteit eindig is. De winter is een uitdaging op zich, maar met de juiste mindset kan je die het hoofd bieden.
Meer weten? De tips aangehaald in dit artikel komen rechtstreeks uit mijn prestatiemodel. Dat is een model dat ik ontwikkelde vanuit mijn ervaring als topsportpsycholoog, met de bedoeling om ook buiten de sportwereld mensen te helpen het beste uit zichzelf te halen in een uitdagende context.